Jesteś jeszcze Zzp czy już pracownikiem ? -Sprawdź samemu!

Szanowni Państwo. Dzisiaj wspólnie zastanowimy się nad kluczowym pytaniem: Czy jesteś osobą samozatrudnioną, czy może fikcyjnie samozatrudnioną? Dzięki poniższym informacjom, na koniec tego artykułu będziesz mógł samodzielnie ocenić, czy rzeczywiście prowadzisz działalność na własny rachunek, czy może jednak jesteś w sytuacji, w której formalnie występujesz jako samozatrudniony, ale w rzeczywistości działasz jak pracownik.

Dlaczego ten temat jest tak ważny?

Jak wiecie, w świecie osób samozatrudnionych toczy się obecnie jedna poważna dyskusja – dotyczy ona zbliżających się kontroli od 1 stycznia 2025 roku, które mają być przeprowadzane zgodnie z ustawą DBA oraz jej potencjalnym następcą VBAR. Nowe regulacje mają na celu wyeliminowanie tzw. fikcyjnych samozatrudnionych, czyli osób, które formalnie prowadzą własną działalność, ale w praktyce są zależne od jednego pracodawcy.

Jako osoba prowadząca działalność na własny rachunek, warto wiedzieć, czy rzeczywiście spełniasz warunki samozatrudnienia, czy może zbliżasz się do sytuacji, gdzie organy kontrolujące mogą uznać, że Twój status to fikcyjne samozatrudnienie. Aby rozwiać te wątpliwości, przygotowałem dla Ciebie listę 10 elementów, które pomogą Ci to sprawdzić.

10 punktów sprawdzających: Czy jesteś samozatrudnionym, czy pracownikiem?

1. Wykonywanie osobistej pracy
   Czy wykonujesz swoją pracę osobiście, bez możliwości przekazania jej komuś innemu? Jeśli odpowiedź brzmi "tak", może to oznaczać, że bliżej Ci do pracownika, ponieważ samozatrudniony ma prawo zlecić pracę innej osobie.
2. Otrzymywanie wynagrodzenia/odszkodowania
   Czy otrzymujesz stałe wynagrodzenie lub odszkodowanie bez względu na wyniki lub ryzyko? Jeśli tak, istnieje możliwość, że działasz bardziej jak pracownik, a nie jako niezależny przedsiębiorca.
3. Stosunek władzy
   Kto daje Ci instrukcje? Czy ktoś mówi Ci, jak masz wykonywać swoją pracę? Jeśli ktoś bezpośrednio Cię nadzoruje i kontroluje, może to świadczyć o stosunku pracy, a nie o samozatrudnieniu.
4. Wpisanie w strukturę firmy
   Czy pracujesz w firmie razem z innymi pracownikami etatowymi i podlegasz tym samym zasadom i regulaminom? Jeżeli jesteś zintegrowany z wewnętrznymi procesami firmy, może to sugerować, że bliżej Ci do pracownika niż niezależnego wykonawcy.
5. Finansowe ryzyko
   Czy ponosisz finansowe ryzyko związane z Twoją działalnością, np. koszty inwestycji, strat, czy niepowodzeń? Samozatrudniony zawsze samodzielnie ponosi ryzyko finansowe, więc jeśli tego nie robisz, warto przemyśleć swoją sytuację.
6. Odpowiedzialność za materiały i wiedzę
   Czy musisz sam dostarczać wszystkie materiały i posiadać wiedzę potrzebną do realizacji zleceń? Jako samozatrudniony powinieneś być w pełni odpowiedzialny za to, jak wykonujesz swoje zadania, a nie polegać na zasobach zleceniodawcy.
7. Prezentacja jako niezależny przedsiębiorca
   Czy przedstawiasz się na zewnątrz (np. klientom) jako niezależny przedsiębiorca? Twoje działania na rynku powinny wskazywać, że jesteś niezależny – masz własną markę, wizytówki, stronę internetową itd.
8. Charakter zleceń
   Czy Twoje zlecenia są krótkoterminowe i masz ograniczoną liczbę projektów? Samozatrudnieni często realizują krótkoterminowe projekty i pracują dla różnych klientów.
9. Posiadanie wielu klientów
   Czy pracujesz dla wielu różnych klientów? Jeżeli masz tylko jednego zleceniodawcę, a Twoje dochody pochodzą z jednego źródła, możesz działać bardziej jak pracownik, nawet jeśli formalnie jesteś samozatrudniony.
10. Prowadzenie administracji
    Czy samodzielnie prowadzisz swoją administrację, np. fakturowanie, podatki i inne formalności? Jeśli tak, to bardziej charakterystyczne dla samozatrudnionego, który sam zarządza swoim biznesem.

Podsumowanie

Te 10 punktów to kluczowe elementy, które pomogą Ci samodzielnie sprawdzić, czy rzeczywiście jesteś osobą samozatrudnioną, czy może Twoja działalność przypomina bardziej stosunek pracy. Jeśli na większość pytań odpowiesz "tak", to prawdopodobnie spełniasz kryteria samozatrudnienia. Jeśli jednak zauważysz, że Twoje odpowiedzi wskazują na cechy typowe dla pracownika, warto zastanowić się nad zmianą swojej sytuacji, aby uniknąć problemów z kontrolami w przyszłości.

Kontrole mające na celu wyeliminowanie fikcyjnych samozatrudnionych zbliżają się wielkimi krokami, więc im wcześniej upewnisz się, że Twoja działalność spełnia odpowiednie kryteria, tym lepiej.

Zapraszam do dalszych pytań i dyskusji w komentarzach. Jeśli potrzebujesz porady lub masz wątpliwości, chętnie odpowiem!

Na końcu tego artykułu możesz już sam ocenić swoją sytuację. Czy jesteś samozatrudnionym? To pytanie może być kluczowe dla Twojej przyszłości zawodowej.

Dziękuje za przeczytanie!